ข้าวไม่แห้งกับข้าวแห้งหลังตากเมื่อเอามาสีหรือขัดขาวจะแตกต่างกันอย่างไร

ข้าวไม่แห้งกับข้าวแห้งหลังตากเมื่อเอามาสีหรือขัดขาวจะแตกต่างกันอย่างไร เป็นคำถามที่น่าหาคำตอบนะครับ เรื่องข้าวไม่แห้งเป็นเรื่องปวดหัวของเจ้าของโรงสีตอนที่ผมซื้อเครื่องสีข้าวมาใหม่ ๆ ไม่มีความรู้เรื่องการสีข้าว ที่สำคัญไม่รู้ว่าข้าวแห้งกับข้าวไม่แห้งจะแสดงอาการอย่างไรกับเครื่องสีข้าว ตอนนั้นบอกได้เลยว่าผมทำลูกยางเสียหายอย่างมาก อัดยางจนมอเตอร์ดับคามือก็มีมาก่อน ทีนี้ผมจะทำให้ผู้ที่เพิ่งทำโรงสีใหม่ได้เข้าใจในเรื่องนี้หรือท่านใดที่ต้องการมีโรงสีข้าวไว้สร้างอาชีพสามารถศึกษาจากประสพการณ์ของเราได้นะ

เอา ข้าวแห้ง ก่อนนะครับ เมื่อใส่ข้าวลงไป ข้าวจะวิ่งไหลลื่นไปยังหัวกระเทาะ การกระเทาะเปลือกออก ทำให้เปลือกออกจากเม็ดข้าวอย่างง่ายดาย และเปอร์เซนต์การกระเทาะมีมาก คือได้ข้าวกล้องมากกว่าข้าวเปลือก อยากมากว่ากระเทาะอย่างไรก็ไม่ได้ข้าวกล้องออกมา 100% อย่างแน่นอน เมื่อกระเทาะออกมาเป็นข้าวกล้องปนข้าวเปลือกแล้วข้าวก็จะวิ่งผ่านพัดลมเอาเปลือกข้าวที่กระเทาะแล้วออก จากนั้นไปสู่ขึ้นตอนของหัวขัดขาว ตรงนี้แหละเราไม่ต้องอัดลูกยางมาก โดยหลักการทำงานของลูกยางแล้วจะไม่ชิดหรือชนหินแน่นอนครับ ลูกยางกับหินปรับเพื่อใช้งานจริง ๆ จะไม่มีทางชนหินเป็นอันขาดครับ เพราะถ้าชนหินเมื่อไรอาจเกิดการไม้ของลูกยาง และทำให้ลูกยางเสียหายได้

ข้าวไม่แห้ง ทำไมถึงไม่แห้ง สาเหตุเกิดขึ้นง่าย ๆ ตามหลักธรรมชาติเลยครับเพราะว่าเราเป็นโรงสีชุมชนไม่เครื่องอบข้าวถึงมีก็ไม่มีใครกล้าใช้บริการอย่างแน่นอน ชาวบ้านจึงนำข้า่วไปตากแดดกัน วันไหนเจอฝนก็จำใตต้องเก็บ บางรายมีแดดแต่ตากน้อย ความชื้นในการเก็บยังมีมากไป เป็นสาเหตุของข้าวที่ไม่แก้ง และส่วนใหญ่จะหนักไปทางข้าวเหนียว

เมื่อข้าวไม่แก้งเข้ามาในโรงสี ปัญหาของเจ้าของโรงสีต้องเจอคือ

1. สีได้ช้ากว้าปรกติ เนื่องจากกระเทาะเปลือกไม่ออก ข้าวมีความเหนียวไม่ลื่น
2. รำชื้น ปลายชื้นเก็บไว้ได้ไม่นานแน่นอน รำจะเสีย แต่ที่แน่ ๆ ขณะสีปล่องรำอาจตันได้
3. ขัดขาวไม่ค่อยออก เปลือกไม่ค่อยหมด เจ้าของโรงสีไม่รู้เรื่องนี้ก็จะดันลูกยางให้อัดแน่นเข้าไปอีกเพื่อกำจัดข้าวเปลือกให้หมดไป นี่แหละที่มาของของลูกเสีย
4. สิ้นเปลืองพลังงานและเสียเวลา หินของเราอาจลื่นได้เนื่องจากผิวข้าวไปฉาบกับปินทำให้หินหมดคมเพราะมีเนื้อข้าวไปขวาง

สังเกตุอย่างไรว่าข้าวไม่แห้ง 

1. จากที่ผมเห็นมาตาประสพการณ์เด่น ๆ เลยคือน้ำหนักที่หนักผิดปรกติ
2. มีมดตัวเล็ฏ ๆ เกาะตามกระสอบ
3. ข้าวเมื่อกันจะหอมมาก
4. ความร้อนเมื่อเป็นข้าวสารจะมีมากกว่าข้าวแห้งเอามือไปรองนี่ชัดเลย
5. ข้าวจะไม่ลื่นไหล พอเอามือไปรองแล้วจะเกาะมือ
6. เมื่อสีเป็นข้าวสารออกมาแล้วอาจจับตัวเป็นก้อน และมีความร้อน กลิ่นข้าวหอมแรงมาก
7. ขาวจะเป็นตัวใส สวย และหอม
8. หากเป็นข้าวเหนียวถ้าไม่แห้งเม็ดจะใสยังกับข้าวจ้าว

เป็นอะไรที่ตลกมากที่เจ้าของข้าว นำข้าวเหนียวมาสีกับเรา พอได้รับข้าวแล้วบอกว่าเราสีข้าวจ้าวปน แต่ด้วยประสพการณ์ที่เราได้ทำงานมา 1 ปีเราจึงให้คำตอบได้คือข้าวไม่แห้ง พิสูตรได้ด้วยการนำข้า่วสารไปตากแดด เมื่อข้าวสารข้าวเหนียวแห้งก็จะข่นขาวไปเอง

ภาพแสดงข้าวเหนียวที่ไม่แห้ง เม็ดใส

รำจับตัวเป็นก้อนเพราะข้าวเปลือกไม่แห้ง มีผลทำให้ปล่องระบายรำ ตัน